بانک مرکزی تا چه‌میزان از ابزارهای لازم برای کنترل تورم برخوردار است؟ اختلاف بر سر تورم اعلامی و گرانی واقعی ناشی از تورم چیست؟ کارشناسان برای مهار تورم چه پیشنهادی دارند؟ تأثیر نرخ ارز بر تورم چیست و دیگر کشورها برای مهار تورم چه کرده‌اند؟ در این پرونده درصدد پاسخ دادن به این سؤال‌ها بوده‌ایم.
حتما تا به حال به این فکر افتاده‌اید که وقتی قیمت برخی کالاها افزایش مثلا 30درصدی پیدا می‌کند چگونه است که بانک مرکزی اعلام می‌کند نرخ تورم در حد 20درصد است؟ آیا بانک مرکزی عمدا نرخ تورم واقعی را اعلام نمی‌کند یا تعریف تورم با آنچه در ذهن ماست، تفاوت دارد؟ به زبان ساده باید گفت آنچه بانک مرکزی هرماه به‌عنوان نرخ تورم اعلام می‌کند، در واقع میانگین رشد قیمت 310قلم کالا در مناطق شهری است که البته در این محاسبه وزن هر کالا و ضریب اهمیت آن در تورم متفاوت است. به همین دلیل ممکن است که قیمت لبنیات در یک سال 40درصد گران شود اما باید دقت کرد که قیمت سایر کالاهایی که در نرخ تورم ملاک محاسبه قرار می‌گیرند، برای برابری با این افزایش، باید به‌طور متوسط 10درصد افزایش یافته باشد.
از سوی دیگر وقتی بانک مرکزی نرخ تورم را اعلام می‌کند، میانگین رشد قیمت 310قلم کالا در 12 ماه را ملاک عمل قرار می‌دهد و نه یک‌ماه گذشته؛ به این معنا که وقتی نرخ تورم مرداد‌ماه امسال 2/25درصد اعلام شده باید دقت کرد که منظور میانگین افزایش قیمت 310 قلم کالا و خدمات از مرداد 90 تا مرداد 91 است، اما بدیهی است که قیمت برخی کالاها در یک‌ماه افزایش یابد و در ماه‌های بعد افت کند؛ نظیر قیمت گوشت مرغ در سه ماه اخیر که به آن گرانی می‌گویند و البته اثر واقعی گرانی‌ها درنهایت در نرخ تورم واقعی مشخص خواهد شد و برای اینکه اثر واقعی گرانی‌های اخیر و نوسان نرخ ارز روی تورم را مشاهده کنیم باید صبر کرد و به انتظار افزایشی‌شدن نرخ تورم نشست.
